Mürşide İçmeli (1930 – 2014)
Türk gravür sanatçısı Mürşide İçmeli 1930’da İstanbul’da doğdu. İlk ve Orta öğrenimini tamamladıktan sonra 1950’de Gazi Eğitim Enstitüsü Resim-İş bölümünden mezun oldu. Ardından 1953’te Afyon Lisesi Resim-İş öğretmenliğine atandı. 1959’da Gazi Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü için açılan asistanlık sınavını kazandı ve bu okulun eğitim kadrosunda görev aldı. Bir yıl sonra İspanya hükümetinin verdiği sanat bursundan yararlanarak Madrid Güzel Sanatlar Akademisi’nde gravür çalışmalarını ilerletti.
Özellikle taş-baskı tekniği üstünde bilgisini geliştirdi. Madrid ve Paris müzelerinde araştırmalar yaptı. 1962’de devlet bursu sınavını kazanarak gittiği Londra’da, grafik sanatlara ilişkin çalışmalarını yoğunlaştırdı. Sanat ve Dizayn Okulu’nda resimleme konusunda uzmanlık eğitimi gördü. Ayrıca akşam kurslarında özgün baskı çalışmalarını ilerletti. 1965’te yurda dönünce, Gazi Eğitim Enstitüsü Resim-İş Bölümü’nde öğretim üyeliği yaptı. Sonra Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Müzik Fakültesi Grafik Ana Sanat Dalı bölümü başkanlığına atandı.
İlk kişisel sergisini 1977’de Ankara’da açtı. Ayrıca Berlin, Nürnberg, Leipzig, Tokyo, vb. yerlerde düzenlenen bienallere, gravürleriyle katıldı. Bulgaristan, Almanya ve Yugoslavya’da Çağdaş Türk Grafik Sanatı karma sergilerine yapıt verdi. 1973, 1979 ve 1981 yıllarında Devlet Resim ve Heykel sergilerinde başarı ödülleri aldı. 1980’de Balkan Halkları Arasında Barış ve Dayanışma Bölgesi Sergisi’nde grafik dalı ödülüne değer görüldü. 1985’te 15. iskenderiye Bienali’nde ikincilik ödülü, 1990’da Devlet Resim ve Heykel Yarışması’nda özgün baskı dalında birincilik ödülü aldı.
Sanat Anlayışı
Kabartma ve gravür tekniğini, kendine özgü bir anlayış içinde kullanan Mürşide İçmeli, Türkiye’de gravür sanatını, uluslararası ölçülere uygun bir teknikle yaygınlaştıran ve bu alanda çaba gösteren sanatçılardan biridir. Soyut-geometrik biçimler ile figür gruplarının oluşturduğu yığma beğenisi, birbirini bütünleyen ögeler halinde birçok gravürünün temel yapısını oluşturur. Renkli ve siyah-beyaz olarak hazırlanan bu gravürlerde teknik olgunluk, biçimsel sağlamlık her zaman ön planda gelir. Kişiliğinin başlıca göstergesi, özellikle siyah-beyaz gravürlerin karşıt tonlarında ve siyahın etkileyici vurgusunda ortaya çıkar. Yalınlık, boş ve dolu yüzeyler arasındaki uyum ve denge, çok az şeyle derin bir anlam yansıtabilme gücü, Mürşide İçmeli’nin gravürlerine, kişisel ve özgün bir anlam katmıştır. Yaşam, yeniden doğuş, yokoluş, toprak ve diriliş, gravürlerinde çokca işlenen temalardır. Ancak o, bu tür temaları çağdaş soyut gravür estetiğinin gerekli kıldığı disiplin içinde konunun öyküsel yönünü geri iterek yansıtır.
Sanatçının Eser Örnekleri
Kaynakça
Gelişim Hachette Genel Kültür Ansiklopedisi, 1993
Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedisi, Nüzhet İslimyeli
