Tiziano Vecellio (1488 – 1576)
İtalyan Venedik Ekolü Rönesans Ressamı Tiziano Vecellio 1488 de Pieve di Cadore’de doğdu. Gençliğinde Venedik’e giden büyük sanatçı orada Giovanni Bellini, Gentile Bellini‘nin atölyelerinde çıraklık yaptı. Kendinden biraz büyük olan ressam Giorgione ile dostluk kurdu. 1508’de beraber çalışmaya başladılar ve Alman ticaretinin Venedik’teki merkezi olan Fondaco dei Tedeschi’nin cephesini süslediler. Ama bu iki büyük sanatçının kaderleri çok değişik oldu. Giorgione iki yıl sonra öldü. Tiziano ise altmış yıl kadar daha yaşadı.
Tiziano üzerinde Giorgione’nin etkisi çok büyük oldu. Genç ustası ölünce onun bazı tablolarım Tiziano tamamladı. Tiziano’nun ünü çabuk büyüdü. 1516’da Venedik sarayının resmi ressamı oldu. Dükaların sarayındaki büyük toplantı salonunun dekorasyonuna çalıştı. Ama ne yazık ki bu resimler 1577’deki yangın sırasında yok olup gittiler. 1513’te Venedik’e döndü. Palazzo Ducale’nin büyük toplantı salonu için kompozisyonu yaptı. 1516’da ustası Giovanni Bellini ölünce Venedik Cumhuriyeti’nin başressamı unvanını aldı.
1516’dan sonra Tiziano’nun önünde uzun ve parlak bir meslek hayatı açıldı. Papalar, prensler, kardinaller için bir çok tablolar ve portreler yaptı. Daha 1530 da tanıştığı İmparator Şarlken büyük sanatçıya Kont Palatino ünvanını verdi. Daha sonra Şarlken’in yerini alan İspanya Kralı 2 nci Filip Tiziano’dan birçok tablolar aldı. Prado Müzesinde bulunan tabloları hem sayı, hem de nitelik bakımından Tiziano’nun öteki müzelerdeki eserleri arasında en önemlileri sayılmaktadır.
1550’ye doğru yetmiş yaşına yaklaşan sanatçı Venedik’e yerleşti. Yaşına rağmen hâlâ durmadan resim yapıyordu. Büyük kompozisyonlarla portreler birbirini izliyordu. 1576’da son nefesini verene kadar büyük sanatçı elinden fırçalarını bırakmadı. Venedik okuluna mensup olan Rönesans dönemi sanatçısı hem kendi çağdaşlarını hem de batı sanatını önemli ölçüde etkilemiştir.
Sanat Anlayışı
Titian, Rönesans’ın en önemli ressamlarından biri olarak özellikle renk kullanımı ve figür kompozisyonlarıyla tanınır. Onun sanat anlayışını şu başlıklarda inceleyebiliriz:
Renk ve Işık Kullanımı: Titian, renkleri büyük bir ustalıkla kullanarak resimlerine derinlik ve dramatik etki kazandırdı. Kırmızı, mavi ve altın tonlarını zengin bir şekilde işleyerek figürlerine canlılık kattı.
Doğalcılık ve Hareket: Titian’ın figürleri son derece gerçekçi ve dinamikti. Klasik heykel sanatından etkilenerek figürleri güçlü ve hacimli bir şekilde betimledi.
Konular: Mitolojik sahneler, dini temalar, portreler ve tarihî olaylar Titian’ın en sık işlediği konular arasındadır. “Venüs’ün Doğuşu”, “Urbino Venüsü”, “Baküs ve Ariadne” gibi mitolojik sahneleriyle büyük beğeni kazanmıştır. Aynı zamanda “Assunta” ve “İsa’nın Göğe Yükselişi” gibi dini eserleri de oldukça etkileyicidir.
Portre Sanatı: Titian, Avrupa saraylarının en önemli portrecilerinden biri haline gelmiş ve V. Karl, II. Philip, Papa III. Paulus gibi birçok hükümdarın portrelerini yapmıştır. Resimlerinde kişilerin psikolojik derinliğini ve sosyal statüsünü ustalıkla yansıtmıştır.
Geç Dönem Üslubu: Kariyerinin son döneminde daha serbest fırça darbeleri ve etkileyici ışık-gölge oyunlarıyla daha dramatik ve etkileyici eserler ortaya koymuştur. Bu dönemde yaptığı “İsa’nın Gömülmesi” ve “Pietà” gibi eserler Barok sanatına ilham kaynağı olmuştur.
Titian, Venedik Rönesansı’nın en büyük ustası olarak, renkçiliği ve figürlerindeki doğalcılıkla sonraki dönem sanatçılarını, özellikle de Barok ressamlarını derinden etkilemiştir. Peter Paul Rubens, Diego Velázquez ve Rembrandt gibi büyük ressamlar Titian’ın tekniklerinden ilham almıştır. Titian’ın eserleri bugün Louvre, Prado Müzesi, Uffizi Galerisi ve National Gallery gibi dünyanın en önemli müzelerinde sergilenmektedir.
