Le Corbusier (Charles Edouard Jeanneret) (1887 – 1965)
İsviçre asıllı Fransız mimar, ressam Le Corbusier 1887’de La Chaux de Fonds’da doğdu. Görsel sanatlar ilgisini çekti ve on beş yaşına geldiğinde, La-Chaux-de-Fonds’da belediye sanat okuluna girdi. Budapeşte ve Paris’te öğrenim gören sanatçı daha sonra ressam Charles L’Eplattenier’in eğitimine girdi. Mimarlık, felsefe konularında kendi kendini eğitmeye başladı. 1911’de beş ay boyunca seyahat etti. Sırbistan, Bulgaristan, Türkiye, Yunanistan, yanı sıra Pompeii ve Roma’yı ziyaret etti.
Birinci Dünya Savaşı sırasında La-Chaux-de-Fonds’daki eski okulunda ders verdi. Modern teknikleri kullanarak teorik mimari çalışmalara konsantre oldu. Aralık 1914’te, mühendis Max Dubois ile birlikte, inşaat malzemesi olarak betonarme kullanımı konusunda ciddi bir çalışma başlattı.
Ağustos 1916’da o ana kadar ki kadarki en büyük siparişini aldı ve birkaç küçük tadilat projesini tamamlamış olduğu İsviçreli saat ustası Anatole Schwob için bir villa inşa etti. Yapıyı betonarme betondan inşa etti ve boşlukları tuğla ile doldurdu.
1917’de Paris’e kesin olarak taşındı ve 1950’lere kadar sürecek olan bu dönemde kuzeni Pierre Jeanneret (1896-1967) ile mimari projelere ağırlık verdi. 1918’de Kübalı ressam Amédée Ozenfant’la tanıştı. Onun teşvikiyle resimlerine de zaman ayırdı. Kübizmi irrasyonel ve “romantik” olarak reddeden çift, Après le cubisme manifestosunu yayınladı ve yeni bir sanatsal hareket olan Purism’i kurdu. Ozenfant ve Le Corbusier, yeni bir dergi olan L’Esprit Nouveau için yazmaya başladılar ve mimarlık fikirlerini enerji ve hayal gücüyle desteklediler.
1922 sonrası
1922 sonrası Küresel Büyük Buhran nedeniyle planlı şehir çalışmalarına daha fazla zaman ayırdı. Yeni, modern mimari biçimlerinin, çalışan sınıfların yaşam kalitesini artıracak bir örgütsel çözüm sağlayacağına inanıyordu. 1922’de Paris’teki Salon d’Automne’de üç milyon nüfusu bulunan Ville Contemporaine modelini sundu. 1928 yılında, Fransız Çalışma Bakanı Louis Loucheur, beş yıl içinde 260 bin yeni konutun inşası imkanı sağlayan bir kanunun onaylanmasını sağladı.
Le Corbusier hemen yeni bir modüler konut ünitesi tasarlamaya başladı. 1935 tarihli kitabında, prensiplerin işlediği yeni bir şehir türü için fikirlerini geliştirdi; Ağır sanayi, imalat, yerleşim ve ticaret, açıkça planlanmış ve tasarlanan kendi mahallelerine ayrılacaktı. Ancak, herhangi bir birim inşa edilmeden önce, II. Dünya Savaşı patlak verdi.
Savaş bittiğinde, Le Corbusier yaklaşık altmış yaşındaydı ve on yıl içinde tek bir proje gerçekleştirmemişti. Büyük yeniden yapılanma projelerinin birçoğunun ihalelerini almaya çalıştı, ancak Saint-Dié kasabasının ve La Rochelle’nin yeniden inşası için önerileri reddedildi. Le Corbusier nihayet, yeni İmar ve Şehircilik Bakanı Raoul Dautry ile iletişim kurdu. Dautry, savaş sırasında ağır bir şekilde zarar görmüş olan Marsilya’da inşa edilecek ilk projeyle, “Unité d’habitation de grandeur conforme” veya standart büyüklükteki konutlardan birini finanse etmeyi kabul etti.
Bu proje kariyerinde bir dönüm noktası oldu. 1952’de Légion d’Honneur nişanı verildi.
Sanat Anlayışı
Le Corbusier, sanatında geometrik formlara, sadeliğe ve matematiksel oranlara büyük önem veren bir sanatçıdır. Resimlerinde ve tasarımlarında Purizm akımının etkileri net bir şekilde görülür. Ozenfant ile birlikte geliştirdiği bu akım, kubizmden ilham alarak daha düzenli, yalın ve matematiksel bir kompozisyon anlayışını benimsemiştir.
Sanatında mimarlık ile resim arasında sıkı bir bağ kurmuş, kompozisyonlarında net çizgiler, minimalist renk paletleri ve soyut formlar kullanmıştır. Yapıtlarında doğal oranlar, altın oran ve insan vücudu ölçülerinden yola çıkarak geliştirdiği “Modulor” sistemini uygulamıştır.
Le Corbusier’in sanatı, modernizmin disiplinlerarası bir karaktere sahip olduğunu gösterir. Resimlerinde olduğu gibi mimarisinde de fonksiyonellik, sadelik ve modern yaşamın gerekliliklerine uygun yapılar tasarlama anlayışı öne çıkar. Hem sanatında hem de mimarisinde doğal ışık, form ve yapısal netlik en önemli unsurlar olmuştur.
Le Corbusier’in hem sanat hem de mimarlık alanındaki eserleri, 20. yüzyılın modernist estetik anlayışını şekillendiren önemli kilometre taşları arasında kabul edilmektedir.
