Giuseppe Arcimboldo Hayatı ve Eserleri

Giuseppe Arcimboldo (1527 – 1593)

İtalyan Mannerist Ressam Giuseppe Arcimboldo 1527’de Milan’da doğdu. Soylu bir ailenin yoksul bir dalından gelen sanatçı, adını ilk kez, Milano katedralini süsleyen vitray ressamları arasında duyurdu.

Sanatının başlangıç yıllarında kilise süslemeleri yaptı. Vitray ve duvar halisi taslakları (Como katedralindeki Meryem’in ölümünü gösteren duvar halısı, katedralin cephesindeki resimler, 1557 ) vb.

Almanya’dan ve Flandre bölgesinden gelme yabancı ressamların akımına uğrayan Ferrara Sarayı’na girip çıkarken, Albrecht Altdorfer’in tablolarındaki düşsel manzaraları ve Hieronymus Bosch’un fantastik kompozisyonlarını görüp, özellikle Bosch’un tablolarındaki karma figürlerden etkilendi. 1560 yılına doğru Ferdinand I’in oğlu Bohemya kralı Maximilian tarafından, portre ressamı olarak Prag’daki Alman imparatorlarının sarayına çağrıldı.

1563’ten sonra Maximilian II ve Rudolf II’nin yanında aylıklı saray ressamı olarak çalıştı. Hükümdarların sanat danışmanı oldu ve yaptığı süslü baş resimlerinin özgünlüğüyle çok geçmeden büyük üne kavuştu. 1570 yılında Maximilian adına bir festival organizasyonu için Prag’a gönderildi.

Ayrıca, özentici (maniyerizm) eğilimlerini sergilediği dekorlar, kostümler ve aksesuarlar yaparak, büyük bir şenlik düzenleyicisi olduğunu kanıtladı. Notaların çeşitli renklerle gösterildiği ilgi çekici bir nota yazma yöntemi de oluşturdu. 1587’de Milano’ya döndü ve 1591’de Rudolf II tarafından Pfalz kontu unvanıyla ödüllendirildi.

Sanatı

Arcimboldo gerek geniş kültürü, gerek özenticiliğiyle, bitmekte olan Rönesans’ın en güçlü temsilcilerinden biridir. Sanatı, İtalyan Fontainebleau Okulu’nun anlayışına yakındır. Söz konusu okul, gotik sanatı anımsatan özellikleriyle tutucu, plastik biçim değişikliği arayışlarıyla da yenilikçidir. Üst üste yığılmış çiçek, meyve, kabuklu deniz hayvanları yada balıkların doğa güçlerini yada mevsimleri simgeleyen figürlerle oluşturduğu alegorik fantezi natürmortlar üzerinde uzmanlaştı.

Alegoriler ressamı Arcimboldo, yapıtlarında özentici resme özgü öğeleri yoğunlaştırarak, belli anlamlar yaratmaktan çok, hayranlık uyandırmak istemiştir. Süslü baş resimlerinde hayvanlar, bitkiler, mineraller dünyasının bir bireşimini yapan, cansız varlıkları canlılara katan sanatçı, Rönesans sanatının süsleme geleneği içinde yer alan bu resimlerde, XVI. yy’ın sonunda ortaya çıkan resim anlayışındaki canlı ya da hareketsiz öğeleri tek bir kompozisyon biçiminde birleştirmeyi başarmıştır.

Özgün üslubu

XX. yy’da gerçeküstücüler tarafından yeniden keşfedilen Arcimboldo, kendi adıyla anılan üslubun bulucusudur. Bu üslup üç yüzyılı aşkın bir süredir çeşitli sanatçılar tarafından kullanılır. XVII. yy’da Jacopo Zucchi’nin çiçek ve meyvelerle süslediği başlar, gravürcü Bracelli’nin geometrik nesnelerden oluşan ve makineleri çağrıştıran insan bedenleri, Napolyon I, Napolyon III gibi XIX. yy’ın siyaset adamlarının karikatürize edilmiş başları, XX. yy’da Picasso’nun, Çiçekli Kadın’ı, Dali’nin Gala Placidia’sı, vb. Ama Arcimboldo üslubundan özellikle, reklamcılık (afiş, vitrin, ilan) alanında yararlanılmıştır.