Peter Sanders Retrospektif Sergisi
BARIŞA MANEVİ BİR YOLCULUK / AN ODYSSEY OF PEACE
Işığı Aramak / Searching For Light
Açılış: 10 Nisan Çarşamba Saat: 18.00
Sergi Süresi: 10 Nisan – 10 Mayıs
Yer: TAKSİMSANAT Taksim Meydanı, Metro İstasyonu Girişi Beyoğlu / İstanbul
Proje: KÜLTÜR A.Ş
Taksim Sanat Nisan ayında “Barışa Manevi Bir Yolculuk Işığı Aramak” projesiyle, dünyanın önde gelen fotoğraf sanatçılarından Peter Sanders’ı ağırlıyor. Sanders’ın vizörden gördüğü dünyadan, kendi dünyasına yarım asra yakın sanat hayatının minik bir özeti olarak hazırlanan proje dört epizottan oluşuyor. İlk bölümde Sanders’ın İkinci Dünya Savaşı sonrası çöküntüye ayna tuttuğu ve yeni dünyanın şairleri dediği Bob Dylan, Jimi Hendrix, Eric Clapton gibi geleceğin ikonlarının enerjisine ve yaratıcılıklarına şahitlik ettiği bir yapı yer alıyor. Sonraki bölümü, yaşadığı toplumda tamamen geriye itilen inanç ve maneviyatı arama sorgulama, ilahi gerçekliğin izinde Doğu’ya yolculuk oluşturuyor. Üçüncü bölümü, İslam dünyasında yolunu bulmak ve on yıllar boyu süren yolculuğu barış hakkında konuşanlar değil barışın bizzat kendisi olan veliler ermişler besliyor. Serginin son bölümünün temasını, İslam’ın gerçek güzelliğine bir fotoğrafçı olarak eserleriyle eşlik etmek, bütün bir hayat tecrübesini insanlığa sunmak oluşturuyor. Elbette bu retrospektif sergi bir dünya sanatçısını bütünüyle ifade etmiyor. Mekânın sınırları içinde sınırsız bir fotoğraf dünyasından ipuçları devşirmeyi mümkün kılıyor sadece. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş tarağından gerçekleştirilen Peter Sanders sergisinin küratörlüğünü Mehmet Lütfi Şen yapıyor. Sergi 10 Mayıs’a kadar haftanın her günü 10.00 – 20.00 saatleri arasında izleyenlere acık olacak.
Temsil Etmenin Ötesi
Sanat yaratıcılığın girift süzgecinden doğar. Bir eserin ardında sanata adanmış çileli ve keyifli, büyük çabalarla örülmüş bir ömür vardır. Gerçekte sanatla ilişki kurmanın yolu, sanatçının çile, keyif ve çabalarına tanık olmakla başlar. Bu sanatsal temas kendi içimizdeki sanatsal yaratıcılığı tetikler. Daha önce tanığı olmadığımız, ezberimizi bozan ve sanatsal ilişki kurmak için bizi yaratıcılığa zorlayan bir yanı vardır sanat eserinin. Böyle bir sanat eseri belki kısa zamanda tamamlanır. Ama bu eserin ortaya çıkmasına, sanatçının bitmez tükenmez çabaları, kuramsal çileleri ve sanata adanmış bir ömür eşlik eder. Özellikle fotoğraf sanatının geçmişten geleceğe, bir durumdan başka bir duruma, bir görüşten başka bir görüşe, Roma paralarındaki Janus gibi ters yönlere bakan iki ayrı yüzü̈ vardır. İlk yüzün baktığı yerde fotoğraf öncelikle belgedir, bilgidir. Tarkovsky’nin deyimiyle zamanın mühürlenmiş karesidir. Fotoğraf bu yüzüyle fotoğrafçının vizöründen gördüğü̈ gerçekliğin yerini tutar ve onu temsil eder. Ayrıca geçişleri ve değişimleri
sembolize eder, zamanı temsil eden bir figüre dönüşür. Ama fotoğrafın bu ilk elde algılanan yönünün üstüne çıkarak vardığı yerin, başka bir yüzü̈ vardır. Bu ikinci yüzüyle fotoğraf bir varlığı temsil etmenin ötesine geçer ve kendisi bizatihi bir varlık olarak çıkar karşımıza. Baktığımız eserde bu iki yüzü̈ de görebiliyorsak, fotoğraf ile fotoğraf sanatına ilişkin ince ayırımın ortaya çıktığı yerdeyizdir. Bu
ikinci yüzün belirdiği her karede fotoğraf sanata dönüşür.
Sizleri “Barışa Manevi Bir Yolculuk” projesiyle, dünyanın önde gelen fotoğraf sanatçılarından Peter Sanders’la buluşmaya, üst paragrafta özetlediğim fotoğrafın her iki yüzünün doğduğu otobiyografik üst dilde, keyifli bir yolculuğa davet ediyorum. Sanders’ın vizörden gördüğü dünyadan, kendi dünyasına yarım asra yakın sanat hayatının minik bir özeti olarak hazırladığımız proje dört epizottan oluşuyor. İlk bölümde Sanders’ın İkinci Dünya Savaşı sonrası çöküntüye ayna tuttuğu ve yeni dünyanın şairleri dediği geleceğin ikonlarının enerjisine ve yaratıcılıklarına şahitlik ettiği bir yapı yer alıyor. Sonraki bölümü̈, yaşadığı toplumda tamamen geriye itilen inanç ve maneviyatı arama sorgulama, ilahi gerçekliğin izinde Doğu’ya yolculuk oluşturuyor. Üçüncü bölümü̈, İslam dünyasında yolunu bulmak ve on yıllar boyu süren yolculuğu barış hakkında konuşanlar değil barışın bizzat kendisi olan veliler ermişler besliyor. Serginin son bölümünün temasını, İslam’ın gerçek güzelliğine bir fotoğrafçı olarak eserleriyle eşlik etmek, bütün bir
hayat tecrübesini insanlığa sunmak oluşturuyor. Elbette bu retrospektif sergi bir dünya sanatçısını bütünüyle ifade etmiyor. Mekânın sınırları içinde sınırsız bir fotoğraf dünyasından ipuçları devşirmenizi mümkün kılıyor sadece.
Uzun zamandır hazırlıklarını sürdürdüğümüz “Barışa Manevi Bir Yolculuk” sergisinde Sayın Peter Sanders’la birçok yazışma ve iki defa bir araya gelerek baskı örneğinden katalog tasarımına kadar uzun bir mesai yaptık. Ben kendisine yoğun sanatsal çalışmaları arasında projemize ayırdığı zaman için gönülden teşekkür ediyorum. Bir dünya sanatçısını İstanbullularla buluşturmanın imkânlarını sağlayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi üst yönetimine ve büyük bir özveriyle çalışan mesai arkadaşlarıma şükranlarımı sunuyorum.
Mehmet Lütfi Şen / Küratör
